حسرت...
حسرت قیامت بخاطر هدر دادن زمان در دنیا
هر انسانی به مدت معینی در این دنیا زندگی می کند، از این رو باید بیشترین استفاده را از این فرصت عمر داشته باشد تا فردای قیامت با حسرت مواجه نگردد.
حسرت، قیامت، زمان، انسان
ارزش فرصت عمر
حضرت علی (علیه السلام) در باره استفاده از فرصت عمر می فرماید: «اِنَّ اَوْقاتِکَ اَجْزاءُ عُمْرِکَ، فَلا تُنْفِدْلَکَ وَقْتاً اِلاّ فیما یُنْجیکَ؛[1]همانا وقتهای تو، اجزای عمر توست. پس وقتی را برای خود، سپری مکن، مگر درآنچه، تو را نجات دهد». استفاده از فرصتها زودگذر زندگی برای عاقلان و آنهایی که به دنبال پیشرفت مادی و مخصوصاً زندگی معنوی هستند؛ امری اولویت دار است. فرصتهایی که به فرمایش امیرالمومنین (علیه السلام) مانند ابر می گذرند. [2]
هر فردی در طول عمرش با فرصتهایی روبرو می شود که مسیر معنویت خودش را می تواند ترسیم کند. انسان موفق در عرصه ی معنویت آن کسی است که از فرصتهای معنوی مانند ماه رمضان، ماه محرم و … استفاده نموده و خود را در مسیر نسیم های معنوی این ماهها قرار دهد. در حدیثی از وجود مبارک ختمی مرتبت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) می خوانیم: «اِنَّ لِرَبِّکُمْ فی اَیّامِ دَهْرِکُمْ نَفَحاتٍ اَلا فَتَعَرَّضُوا لَها؛[3]همانا در ایام زندگی شما لحظاتی است که در معرض نسیم حیات بخش پروردگارتان قرار می‌گیرید (و فرصتهای مناسبی به دست می‌آورید) بکوشید که خویشتن را در مسیر فیض الهی قرار دهید» درست به همین خاطر است که دین اسلام بر استفاده از عمر و برنامه ریزی صحیح از تاکید دارد. از جمله حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: از علامتهای مؤمن تقسیم اوقات به سه ساعت (بخش) است: یکی بین خود و خدایش که عبادت کند، دیگری برای محاسبه نفس، و دیگری هم برای لذتهای مشروع [4] بی تردید مومنانی که از فرصتهای عمرشان برای ارتباط با خدا استفاده می کنند؛ در آن دنیا سربلند وکسانی که از فرصتهای مناسب برای خدایی شدن استفاده ننموده و یا به آنها بی اعتنا باشند؛ در فردای قیامت، جز حسرت و اندوه دستاورد دیگری ندارند.
استفاده نکردن از عمر، حسرت قیامت
در سوره فاطر در باره کسانی که از عمر خود در دنیا استفاده ننموده و ذخیره ای نیندوخته اند؛ می خوانیم: «وَ هُمْ یَصْطَرِخُونَ فیها رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً غَیْرَ الَّذی كُنَّا نَعْمَلُ أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْكُمْ ما یَتَذَكَّرُ فیهِ مَنْ تَذَكَّرَ وَ جاءَكُمُ النَّذیرُ فَذُوقُوا فَما لِلظَّالِمینَ مِنْ نَصیرٍ؛[فاطر/35]و آنان در آنجا شیون و فریاد مى زنند: پروردگارا! ما را بیرون بیاور تا كار شایسته انجام دهیم غیر آنچه انجام مى دادیم. [مىگویم:] آیا شما را چندان عمر ندادیم كه هر كس مى خواست در آن مقدار عمر متذكّر شود، متذكّر مى شد؛ و [آیا] بیم دهنده اى به سوى شما نیامد؟ پس بچشید كه براى ستمكاران هیچ یاورى نیست»
در حدیث دیگری از کتاب عده الداعی و نجاح الساعی راجع به قیامت از زبان مبارک پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) نقل شده که می فرماید: روز قیامت براى بندگان خدا در برابر هر روز از ایام عمر، بیست و چهار صندوقچه به تعداد ساعات شبانه روز گشوده مىشود، صندوقچه‌ای را باز مىكنند مىبیند پر است از نور و سرور، صاحبش با دیدن چنین صحنهاى، خوشحال و شادمان مىشود به حدّى كه اگر شادى او را بین اهل جهنّم تقسیم كنند مات و مبهوت شده درد آتش را احساس نخواهند كرد، این صندوقچه همان ساعتى است كه در آن پروردگارش را اطاعت كرده بود سپس صندوقچه دیگرى را مىگشایند، مىبیند تاریك است و گندیده و ترسآور، صاحبش با دیدن این صحنه، آن‌قدر ترس و زارى او را فرا مىگیرد كه اگر آن را بر اهل بهشت قسمت كنند، نعمت‌هایش بر آنان ناخوش مىگردد، این مخزن همان ساعتى است كه در آن معصیت و گناه مرتكب شده بود». در ادامه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله)می‌فرمایند: سپس صندوقچه سومى را باز مىكنند، مىبیند خالى است، نه او را مسرور مىكند و نه غمگین. و این همان ساعتى است كه وى در آن ساعت خوابیده یا به امور مباح دنیایى مشغول بوده است در اینجا او را تأسف و پشیمانى فرا مىگیرد كه چرا چنین لحظاتى را از دست داد در حالى كه مىتوانست آن را پر از حسناتى كند كه به وصف نیایند و این است معنای آیه شریفه قرآن که می‌فرماید:« ذلِكَ یَوْمُ التَّغابُن [تغابن/9] آن روز، روز احساس خسارت و پشیمانی است». [5]
انسان در امورات زندگیش، گاهی دچار حسرت می شود که چرا بیشتر از فرصتها استفاده نکردم، چرا بیشتر درس نخواندم با آنکه وقت داشتم. چرا این واکنش بموقع را انجام ندادم و …، در آن دنیا هم بواسطه عدم استفاده بهتر از فرصتها برای بندگی خدا، دچار حسرت و پشیمانی خواهد شد. طبق این حدیث فوق، وقتی انسان در آن دنیا نسبت به ساعتهایی که به امور مباح مشغول بوده حسرت می خورد؛ وای به ساعتهایی که به گناه و بی خبری از طاعت پروردگار مشغول بوده است.
راهکار عملی و سخن آخر
انسان عاقل و مسلمان می داند که پیشرفت داشتن در این دنیای بی اعتبار، استفاده بهینه از فرصتها را می طلبد. وقتی که در امورات این دنیا وضع این است؛ در باره دنیای آخرت که دنیای جاودان است به طریق اولی، استفاده از فرصتها را باید در اولویت کارهای خود قرار دهد. در احادیث و روایات، استفاده از فرصتهای عمر، در راستای گام برداشتن در مسیر بندگی خدا مورد تاکید قرار گرفته است. استفاده نکردن از فرصتهای عمر، در فردای قیامت باعث حسرت و پشیمانی برای عاملان آن می شود.
پی نوشتها
1. شرح غرر الحکم، آمدی، ج۲، ص۶۰۷.
2. نهج البلاغه، فیض، حکمت، ۲۰، ص ۱۰۹۶.
3. محجه البیضاء، ج۵، ص ۱۵.
4. شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، ج5، 46، 7370.
5. عده الداعی و نجاح الساعی، ص113.
طبقه بندی: تازه ترین ها، 1) بررسی موضوعی، 2)سبك زندگی اسلامی ،
برچسب ها: حسرت، قیامت، زمان، انسان،
داغ کن: داغ کن - کلوب دات کام
نوشته شده در تاریخ دوشنبه 28 تیر 1395 توسط : حسین سیدی از سایت رهپویان قرآن
