مراد از نخ سفید و سیاه در روزه چیست ؟
مراد از «خیط أبیض» و «خیط أسود»(نخ سفید و سیاه) در مسئله روزه چیست؟
پرسش
در مسئله روزه، مراد از نخ سفید و نخ سیاه چیست؟
پاسخ اجمالی
خداوند در قرآن کریم در مورد زمان شروع و پایان روزه میفرماید: «کُلُوا وَ اشْرَبُوا حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الْأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّیَامَ إِلَى اللَّیْلِ»؛[1] بخورید و بیاشامید، تا رشته سپید صبح، از رشته سیاه (شب) براى شما آشکار گردد! سپس روزه را تا شب، تکمیل کنید.
طبق آیه شریفه؛ ملاک در حرمت افطار و وجوب روزه پخش شدن سفیدى نیست، بلکه ملاک پیدا شدن خط روشنایى است به اندازه نخ از میان سیاهى شب که همین کافى است در حرمت غذا خوردن و آشامیدن و…، بنابراین، اول روزه، طلوع فجر دوم است که آن روشنایى است که به شکل مستطیل در افق پیدا میشود و آنرا فجر صادق میگویند و نماز صبح از این موقع واجب میشود و پایان روزه و موقع افطار به آمدن شب است و آن هم بعد از غروب میباشد و علامت آن این است که مقدارى سرخى که با پنهان شدن خورشید در سمت مشرق به وجود میآید کم کم از بین میرود و بجاى آن سیاهى پیدا میشود، این علامت فقط مخصوص مکانهایى است که کوه و تپّه دارد، اما در افقهاى باز و بدون کوه و بلندى تنها پنهان شدن خورشید کافى است.[2]
[1]. بقره، 187.
[2]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: بلاغی، محمد جواد، ج 2، ص 504، ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش….